Klasyfikacja dolegliwości związanych z migotaniem przedsionków wg zmodyfikowanej skali EHRA (ang. EHRA score).
Klasa | Opis |
1 | bez objawów podmiotowych |
2a | objawy łagodne – nie zakłócają normalnej codziennej aktywności |
2b | objawy umiarkowane – dokuczliwe dla chorego, ale nie zakłócają normalnej codziennej aktywności |
3 | objawy ciężkie – normalna codzienna aktywność jest ograniczona |
4 | objawy uniemożliwiające funkcjonowanie – normalna codzienna aktywność w ogóle nie jest możliwa |
W Europejskiej Skali Równowagi Rytmu Serca (zwanej EHRA) ocenia się stopień zaburzeń rytmu serca. System ten wykorzystywany jest do klasyfikacji pacjentów na podstawie tego, jak bardzo są oni ograniczeni podczas aktywności fizycznej. Ograniczenia te odnoszą się do normalnego oddychania i różnych stopni odczuwania duszności i/lub dławicy.
Nowe wytyczne dotyczące zapobiegania incydentom zakrzepowo-zatorowym: Skale oceny ryzyka i leczenie
W nowych wytycznych ECSszczególny nacisk położono na zapobieganie incydentom zakrzepowo-zatorowym. W celu ułatwienia podejmowania decyzji o wdrożeniu lub zaniechaniu leczenia przeciwkrzepliwego oraz wyboru najbezpieczniejszej dla pacjenta strategii, wprowadzono dwie nowe skale: CHA2DS2-VASc i HAS-BLED.
Skala CHA2DS2-VASc to miara ryzyka zakrzepowo-zatorowego, opracowana na podstawie wcześniejszej (choć wciąż akceptowanej) skali CHADS2. Nowa skala rozróżnia tzw. “duże” czynniki ryzyka, takie jak wiek powyżej 75 lat i przebyty udar lub incydent zatorowo-zakrzepowy, które otrzymują podwójne punkty, oraz czynniki “małe”, takie jak wiek 65-74 lata, płeć żeńska, niewydolność serca, nadciśnienie, cukrzyca i choroba naczyń, które otrzymują po jednym punkcie. Co najmniej 2 punkty są wskazaniem do zastosowania antagonisty witaminy K (VKA), 1 punkt pozwala na wybór między VKA a ASA, natomiast uzyskanie 0 punktów w nowej skali oznacza brak ryzyka powikłań zatorowych i brak wskazań do leczenia przeciwzakrzepowego.
Skala HAS-BLED dotyczy powikłań krwotocznych i uwzględnia takie czynniki ryzyka krwawienia jak nadciśnienie, zaburzenia czynności wątroby i nerek, udar mózgu, krwawienia w przeszłości, zmienne wyniki międzynarodowego współczynnika znormalizowanego (INR), starszy wiek, stosowane leki lub alkohol. Za każdy z wymienionych czynników przyznaje się 1 punkt, uzyskanie co najmniej 3 punktów oznacza wysokie ryzyko krwawienia. Nie stanowi to przeciwwskazania do leczenia przeciwkrzepliwego, ale zobowiązuje lekarza do zachowania ostrożności i regularnej oceny po jego wdrożeniu.
Podsumowując, zgodnie z nowymi wytycznymi, u opisanego pacjenta stwierdzono utrwalone migotanie przedsionków w klasie EHRA I. Pacjent otrzymuje 5 punktów w skali CHA2DS2-VASc (C — 1, H — 1, A — 2, V — 1) i 2 punkty w skali HAS-BLED (nadciśnienie, wiek). Ponieważ ryzyko udaru mózgu u tego pacjenta wynosi 6,7%, konieczne jest zastosowanie doustnego antykoagulantu.
Jak wspomniano wcześniej, pacjent przebył zawał serca sześć miesięcy temu, który został leczony poprzez angioplastykę z implantacją stentu metalowego (pacjent po zawale serca wymaga podwójnej terapii przeciwpłytkowej przez co najmniej 12 miesięcy). Nowe wytyczne szczegółowo omawiają kwestię leczenia przeciwzakrzepowego po wszczepieniu stentów do tętnic wieńcowych u pacjentów z migotaniem przedsionków.
Opracowano strategię postępowania przeciwpłytkowego, zależną od ryzyka krwawienia według skali HAS-BLED oraz sytuacji klinicznej i rodzaju implantowanego stentu. W zależności od tych czynników, lekarze mogą dostosować leczenie przeciwzakrzepowe, aby zminimalizować ryzyko powikłań zarówno związanych z krwawieniem, jak i zatorowością.
W przypadku opisywanego pacjenta, ze względu na jego wyniki w skalach ryzyka, zalecane jest stosowanie doustnego antykoagulantu, aby zmniejszyć ryzyko udaru mózgu. Jednakże należy pamiętać o ryzyku krwawienia i konieczności regularnej oceny skuteczności leczenia oraz monitorowania potencjalnych powikłań. Leczenie przeciwzakrzepowe powinno być indywidualnie dostosowane do każdego pacjenta, biorąc pod uwagę jego ogólny stan zdrowia, czynniki ryzyka i potrzeby kliniczne.
Źródło: Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące postępowania w migotaniu przedsionków na podstawie przypadku klinicznego.