Olej MCT i oliwa z oliwek to dwa popularne tłuszcze stosowane w kuchni, zarówno w celach kulinarnych, jak i zdrowotnych. Choć oba te oleje są zdrowe, mają różne właściwości, które sprawiają, że są one odpowiednie dla różnych celów. W tym artykule porównamy olej MCT i oliwę z oliwek pod względem ich wartości odżywczych, korzyści zdrowotnych, zastosowań kulinarnych i wskazówek dotyczących przechowywania.
Olej MCT: Co to jest, skład i właściwości
Olej MCT (średniołańcuchowe triglicerydy) jest tłuszczem pozyskiwanym z oleju kokosowego lub oleju palmowego. Jego nazwa pochodzi od długości łańcuchów tłuszczowych, które są krótsze niż w innych tłuszczach. Ta unikalna struktura sprawia, że olej MCT jest łatwiej przyswajalny przez organizm i szybko przekształcany w energię.
Olej MCT zawiera głównie cztery rodzaje średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych:
- Kwas kaprylowy (C8)
- Kwas kapronowy (C6)
- Kwas kaprylowy (C10)
- Kwas laurynowy (C12)
Oliwa z oliwek: Co to jest, skład i właściwości
Oliwa z oliwek to tłuszcz pozyskiwany z owoców drzewa oliwnego. Jest bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza kwas oleinowy, który stanowi około 70% zawartości tłuszczu. Oliwa z oliwek jest również bogata w przeciwutleniacze, takie jak witamina E i polifenole, które mają korzystne działanie na zdrowie.
Oliwa z oliwek występuje w różnych gatunkach, w zależności od metody ekstrakcji i stopnia przetworzenia:
- Oliwa z oliwek extra vergine (najwyższa jakość, tłoczona na zimno, niski poziom kwasowości)
- Oliwa z oliwek vergine (tłoczona na zimno, wyższa kwasowość niż extra vergine)
- Oliwa z oliwek rafinowana (przetworzona, oczyszczona chemicznie, pozbawiona smaku, zapachu i korzyści zdrowotnych)
- Oliwa z oliwek czysta (mieszanka oliwy z oliwek rafinowanej i extra vergine)
Porównanie wartości odżywczych oleju MCT i oliwy z oliwek
Olej MCT i oliwa z oliwek mają podobną zawartość kalorii – około 120 kcal na łyżkę stołową. Jednak różnią się pod względem składu kwasów tłuszczowych.
- Olej MCT: Zawiera głównie średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które są szybko przekształcane w energię, zamiast być magazynowane jako tłuszcz. Olej MCT jest również prawie pozbawiony przeciwutleniaczy i witamin.
- Oliwa z oliwek: Zawiera głównie jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które mają korzystne działanie na zdrowie serca. Oliwa z oliwek jest również bogata w przeciwutleniacze i witaminy, zwłaszcza witaminę E.
Korzyści zdrowotne oleju MCT i oliwy z oliwek
Olej MCT:
- Szybkie dostarczenie energii: Olej MCT jest łatwo przyswajalny i szybko przekształcany w energię, co może być korzystne dla osób aktywnych fizycznie lub cierpiących na problemy trawienne.
- Wsparcie utraty wagi: Olej MCT może pomóc w kontroli apetytu i zwiększyć uczucie sytości, co może prowadzić do utraty wagi.
- Poprawa funkcji mózgu: Olej MCT może być przekształcany w ketony, które są alternatywnym źródłem energii dla mózgu. Badania sugerują, że może to być korzystne dla osób z chorobą Alzheimera lub innymi zaburzeniami neurologicznymi.
Oliwa z oliwek:
- Poprawa zdrowia serca: Jednonienasycone kwasy tłuszczowe w oliwie z oliwek mogą pomóc obniżyć poziom złego cholesterolu LDL i podwyższyć poziom dobrego cholesterolu HDL, zmniejszając ryzyko chorób serca.
- Właściwości przeciwzapalne: Przeciwutleniacze w oliwie z oliwek mają właściwości przeciwzapalne, co może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia przewlekłych chorób, takich jak cukrzyca czy nowotwory.
- Wspomaganie trawienia: Oliwa z oliwek może poprawić trawienie i przyswajanie składników odżywczych.
Zastosowania kulinarne oleju MCT i oliwy z oliwek
Olej MCT:
- Szybkie źródło energii: Olej MCT może być dodawany do napojów, takich jak kawa czy koktajle, aby dostarczyć szybkiego zastrzyku energii.
- Gotowanie: Olej MCT ma wysoką temperaturę dymienia (ok. 160°C), co sprawia, że jest odpowiedni do smażenia na małym ogniu i pieczenia. Nie nadaje się jednak do smażenia na wysokim ogniu, gdyż może ulec rozkładowi i utracić swoje korzyści zdrowotne.
- Dodatek do potraw: Olej MCT można dodawać do sałatek, koktajli, musli i innych potraw, które nie wymagają podgrzewania.
Oliwa z oliwek:
- Smażenie na niskim i średnim ogniu: Oliwa z oliwek ma umiarkowaną temperaturę dymienia (ok. 190-207°C), co sprawia, że jest odpowiednia do smażenia na niskim i średnim ogniu.
- Pieczenie: Oliwa z oliwek może być stosowana jako zdrowsza alternatywa dla masła czy margaryny w przepisach na ciasta i inne wypieki.
- Sosy i dressingi: Oliwa z oliwek jest idealna do robienia sosów, dressingów i marynat, które dodają smaku i wartości odżywczych do sałatek, warzyw czy mięs.
- Długie gotowanie: Oliwa z oliwek jest doskonała do długotrwałego gotowania potraw, takich jak duszone mięso czy warzywa, gdyż jej smak i właściwości zdrowotne są zachowane w niskich temperaturach.
Przechowywanie oleju MCT i oliwy z oliwek
Olej MCT:
- Przechowuj olej MCT w szczelnie zamkniętym pojemniku, w suchym i chłodnym miejscu, z dala od światła słonecznego.
- Unikaj przechowywania oleju MCT w lodówce, gdyż może to prowadzić do zastygnięcia i utraty wartości odżywczych.
Oliwa z oliwek:
- Przechowuj oliwę z oliwek w ciemnej butelce lub innym pojemniku chroniącym przed światłem, w suchym i chłodnym miejscu, z dala od źródeł ciepła.
- Oliwa z oliwek może być przechowywana w lodówce, ale może zastygnąć i zmienić konsystencję. Przed użyciem wystarczy postawić ją w ciepłym miejscu, aby wróciła do swojej płynnej formy.
Co więc jest lepsze, olej kokosowy MCT czy oliwa z oliwek?
Zarówno olej MCT, jak i oliwa z oliwek mają swoje unikalne właściwości i korzyści zdrowotne, co sprawia, że warto uwzględnić oba te tłuszcze w diecie. Olej MCT dostarcza szybkiej energii i może wspierać utratę wagi, podczas gdy oliwa z oliwek ma korzystne działanie na zdrowie serca i przeciwdziała stanom zapalnym. Wybór między olejem MCT a oliwą z oliwek zależy od indywidualnych potrzeb, preferencji smakowych i zastosowań kulinarnych. Najważniejsze jest stosowanie umiarkowanej ilości tłuszczów
